วิจัยพบสภาพแวดล้อมทางการศึกษาในมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  โดยภาพรวมทุกด้าน  
มีความเหมาะสมต่อชีวิตความเป็นอยู่ของนักศึกษา  ส่งผลให้นักศึกษาประสบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่ดีและเป็น
บัณฑิตที่พึงประสงค์
          ปัจจุบันประเทศไทยได้เร่งรัดพัฒนาเพื่อเปลี่ยนแปลงทางด้านต่างๆ มากมาย  ทั้งทางด้านสังคมที่มีการจัดระเบียบสังคม
มากขึ้น  ด้านเศรษฐกิจที่ต้องมีการฟื้นฟูอย่างเร่งด่วนหลังจากประสบปัญหาทางด้านเศรษฐกิจ  ซึ่งการเปลี่ยนเหล่านี้จะไป
ในทิศทางที่ถูกต้องนั้นจำเป็นต้องมีการพัฒนาประชาชนภายในประเทศก่อน  โดยให้การศึกษาเพื่อเสริมสร้างความรู้  
ความสามารถ  จึงได้มีการปฏิรูปการศึกษาโดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ  และมีการประกันคุณภาพการศึกษาทั้งระดับพื้นฐาน
และระดับอุดมศึกษา  ซึ่งนักการศึกษาเชื่อว่าในการพัฒนาการศึกษาเพื่อให้ผู้เรียนได้เกิดกระบวนการเรียนรู้นั้นสภาพแวดล้อม
ทางการศึกษามีอิทธิพลต่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมทางด้านการเรียนของผู้เรียนได้เป็นอย่างดี  ดังนั้นสถานศึกษา
จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีการเร่งรัดพัฒนาสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาของตนเองให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม
การเรียนรู้เพื่อจะได้ผลิตบุคลากรที่มีคุณสมบัติอันพึงประสงค์เป็นที่ต้องการของตลาดแรงงานอยู่ในสังคมได้อย่าง
เป็นสุข
         นายธีระยุทธ  รัชชะ  อาจารย์คณะศึกษาศาสตร์  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  และผู้ศึกษา
ความคิดเห็นของนักศึกษาเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมทางการศึกษาในมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  
กล่าวว่า  สภาพแวดล้อมทางการศึกษาที่ดีเป็นปัจจัยสำคัญที่จะส่งผลให้นักศึกษาประสบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนที่ดีได้  
ทั้งนี้เพราะการเรียนรู้ของนักศึกษามิได้ถูกจำกัดอยู่เพียงการเรียนการสอนเพียงอย่างเดียวแต่การที่ได้ใกล้ชิดสังสรรค์
กับอาจารย์ผู้สอน  การอยู่ร่วมกันในระบบการบริหารภายในมหาวิทยาลัย  การอยู่รวมกันกลับกลุ่มเพื่อน  ความภาคภูมิใจ
ในมหาวิทยาลัยจะเป็นผลต่อการหล่อหลอมให้นักศึกษาเป็นคนทีสมบูรณ์ในทุกด้าน  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขต
ปัตตานี  เป็นสถาบันอุดมศึกษาหนึ่งที่มีหน้าที่ผลิตบัณฑิตให้มีความรู้  ความสามรถ  คุณธรรมและจริยธรรม  จึงได้เห็น
ความสำคัญที่ศึกษาเกี่ยวกับสภาพแวดล้อมทางการศึกษาด้านต่างๆ  จำเป็นต้องใช้ระยะเวลาหนึ่งในการที่จะเห็นความ
เปลี่ยนแปลงนั้น  ๆ เกิดขึ้น  ประกอบกับนักศึกษาใหม่ที่ได้เข้าศึกษาในมหาวิทยาลัยจะเกิดความแปลกใหม่กับ
สภาพแวดล้อมทางการศึกษาที่แตกต่างไปจากเดิมในระยะแรกๆ ของการเข้าศึกษาในมหาวิทยาลัย  และจะลดลงเรื่อย  ๆ
จนเกิดความเคยชิน  สภาพแวดล้อมของมหาวิทยาลัยจะเปลี่ยนในช่วงระหว่างสองภาคแรก  และทัศนคติของนักศึกษา
ต่อสภาพแวดล้อมของมหาวิทยาลัยจะลดลงเรื่อย  ๆ จนกระทั่งสิ้นปีการศึกษา
         ด้านความประทับใจในสถานศึกษา  ในภาพรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับปานกลาง  โดยมีความรู้สึกภูมิใจ
เมื่อได้ยินผู้อื่นชื่นชมมหาวิทยาลัยและภูมิใจที่ได้เป็นนักศึกษาของมหาวิทยาลัย  ทั้งนี้นักศึกษาสามารถเข้าศึกษา
ในมหาวิทยาลัยตามความต้องการและความสนใจของตนเองจึงทำให้เกิดความรัก  ความผูกพัน  และความภาคภูมิใจใน
มหาวิทยาลัย  ประกอบกับมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  ได้ผลิตบุคากรที่มีคุณภาพเป็นผู้นำของหน่วยงาน
ต่าง  ๆ และสร้างชื่อเสียงให้กับมหาวิทยาลัยมาเป็นระยะเวลากว่า 35 ปี
         ด้านการเรียนการสอน  ในภาพรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับปานกลาง  ทั้งนี้อาจเนื่องจากอาจารย์มีความรับผิดชอบ
ในหน้าที่ของตนเอง  คือการถ่ายทอดความรู้ต่างๆ ให้แก่ศิษย์  รวมทั้งทางมหาวิทยาลัยได้มีการนำเอานำเอาระบบ
การประกันคุณภาพมาใช้  โดยเปิดโอกาสให้นักศึกษาได้ประเมินการสอนของอาจารย์ในด้านต่างๆ จึงทำให้อาจารย์มี
ความรับผิดชอบในการปฏิบัติหน้าที่เพิ่มขึ้น  รองลงมาอาจารย์ผู้สอนเปิดโอกาสให้นักศึกษามีส่วนร่วมและมีปฏิสัมพันธ์
ระหว่างการเรียนการสอน  และเป็นการสนับสนุนการจัดการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ
               ด้านความสัมพันธ์ในกลุ่มเพื่อน  ในภาพรวมมีความสัมพันธ์อยู่ในระดับมาก กล่าวคือนักศึกษาที่เรียนอยู่ในมหาวิทยาลัย
มีเป้าหมายในการใช้ชีวิตอยู่ในมหาวิทยาลัยเดียวกัน  มีการช่วยเหลือซึ่งกันและกันจนกลายเป็นความผูกพันในที่สุด
               ด้านการจัดกิจกรรมนักศึกษา  มีความเหมาะสมอยู่ในระดับปานกลาง  โดยมหาวิทยาลัยเปิดโอกาสให้นักศึกษา
เข้าร่วมกิจกรรที่มีประโยชน์ต่อตนเองและชุมชน  มหาวิทยาลัยมีการส่งเสริมการจัดกิจกรรมการแข่งขันกีฬาเป็นส่วนหนึ่งที่
ทำให้นักศึกษารู้จักความรัก  ความสามัคคีในหมู่คณะ  รวมทั้งการรู้จักให้อภัยซึ่งกันและกัน  แต่ทั้งนี้มหาวิทยาลัยจัดสรร
งบประมาณที่ไม่เพียงพอต่อความต้องการ  ประกอบกับอาจารย์ฝ่ายกิจกรรมนักศึกษาส่วนหนึ่ง  มีความรู้ความเข้าใจในการจัด
กิจกรรมนักศึกษาไม่มากเท่าที่ควร
               ด้านการบริการของสถานศึกษา  มีความเหมาะสมอยู่ในระดับปานกลางพบว่า  มหาวิทยาลัยมีจัดหางานให้นักศึกษา
ระหว่างเรียน  ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากทางมหาวิทยาลัยพยายามช่วยเหลือนักศึกษาด้านค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับค่าครองชีพในระหว่าง
ศึกษา  ซึ่งเป็นการแก้ปัญหาเพื่อให้นักศึกษามีรายได้เพื่อการศึกษาเล่าเรียน  นอกจากการบริหารด้านทุนการศึกษา  
นอกจากนี้มหาวิทยาลัยยังให้ความสำคัญเกี่ยวกับการให้คำปรึกษาแนะนำแนวทางแก้ปัญหาต่างๆ ของนักศึกษา  และ
มีบริการคอมพิวเตอร์ไว้บริการแก่นักศึกษาอย่างเพียงพอ    

                                                  ************************************