นักวิชาการมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  ได้ศึกษายุทธศาสตร์การจัดการสังคม
สมบูรณ์แบบในจังหวัดชายแดนภาคใต้พบว่า  จำเป็นต้องอาศัยองค์ประกอบด้านสังคมและวัฒนธรรม  เพื่อ
สร้างเอกภาพและความเข้มแข็งของชุมชน  และรัฐต้องสร้างความเข้มแข็งทางด้านเศรษฐกิจไปพร้อมกัน
         รองศาสตราจารย์  ดร. ชุมศักดิ์  อินทรรักษ์  ผู้ศึกษาวิจัยยุทธศาสตร์การจัดการสังคมสมบูรณ์
แบบในจังหวัดชายแดนภาคใต้  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  กล่าวว่าการพัฒนา
ประเทศไทยในอนาคต  มีจุดมุ่งหมายเน้นการแก้ปัญหาความยากจนและยกระดับคุณภาพชีวิตของคน
ส่วนใหญ่ของประเทศให้เกิดการพัฒนาที่ยั่งยืนและเข้มแข็ง  จึงต้องเริ่มจากการพัฒนาระดับรากหญ้า  
แผนพัฒนาสังคมแห่งชาติจึงได้กำหนดสภาพสังคมโดยจัดให้เป็นสังคมที่พึงประสงค์  มุ่งพัฒนาสู่  
“สังคมที่เข้มแข็งและมีคุณภาพ”  ดังนั้นเพื่อให้บรรลุตามเป้าหมายที่วางไว้จำเป็นต้องปฏิบัติไปพร้อมกัน
ในทุกด้าน  รวมถึงการพัฒนาสังคมชนบทให้เป็นสังคมที่สมบูรณ์แบบสามารถดูแลตนเองได้  
ลักษณะสังคมที่สมบูรณ์แบบในจังหวัดชายแดนภาคใต้เป็นสังคมที่มีการจัดการอย่างเป็นระบบใน
ด้านเศรษฐกิจ  สังคม  และวัฒนธรรม  ซึ่งหมู่บ้านที่ศึกษาและจัดให้เป็นสังคมสมบูรณ์แบบในจังหวัด
ชายแดนภาคใต้คือ  หมู่บ้านปิยะมิตรและหมู่บ้านจุฬาภรณ์พัฒนา  จังหวัดยะลา  ซึ่งมีความเป็นมาที่
เหมือนกัน   ประชาชนในหมู่บ้านสามารถพึ่งตนเองได้และดำเนินชีวิตอย่างมีระเบียบวินัย  มีอุดมการณ์    
รับผิดชอบ    จัดเป็นสังคมที่มีคุณภาพในระดับหนึ่งของสังคม      ในด้านเศรษฐกิจมีการจัดการ
สหกรณ์  การส่งเสริมอาชีพ  ด้านการปกครองมีการเลือกตั้งผู้ได้รับความยอมรับนับถือ  ซึ่งจากการ
เป็นลักษณะชุมชนที่สมบูรณ์แบบนั้น       ผู้วิจัยจึงต้องการศึกษาว่าหมู่บ้านตัวอย่างมีกลยุทธ์ในการ
จัดการสังคมอย่างไร  มีนโยบายในการบริหารจัดการเพื่อนำไปเป็นแนวทางในการพัฒนาสังคมหรือ
ชุมชนต่อไป
         การศึกษาวิจัยยุทธศาสตร์การจัดการสังคมสมบูรณ์แบบในจังหวัดชายแดนภาคใต้  มีวัตถุประสงค์
เพื่อศึกษาวิเคราะห์รูปแบบการจัดการสังคมสมบูรณ์แบบในโครงการหมู่บ้านปิยะมิตรและหมู่บ้านจุฬาภรณ์
พัฒนา  และวิเคราะห์ผลการดำเนินการจัดการสังคมสมบูรณ์แบบของหมู่บ้าน  เพื่อเป็นแนวทางในการ
สร้างยุทธศาสตร์ต้นแบบให้แก่สังคมอื่น  โดยมีการศึกษาด้านนโยบาย  ปัจจัยนำเจ้า  การจัดระบบ
สังคม  เศรษฐกิจ  และสังเคราะห์รูปแบบสังคมสมบูรณ์แบบ
         รองศาสตราจารย์  ดร. ชุมศักดิ์  อินทรรักษ์  กล่าวถึงผลสรุปการศึกษายุทธศาสตร์การจัดการ
สังคมสมบูรณ์แบบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ว่า  รูปแบบของการพัฒนาสังคมสมบูรณ์แบบต้องประกอบ
ด้วยผู้นำที่มีประสิทธิภาพ  อุดมการณ์  การสร้างกลุ่มและการมีส่วนร่วม  การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน  
การพัฒนาอาชีพ  คุณภาพชีวิต       โดยองค์ประกอบเหล่านี้ทำให้เกิดความเข้มแข็งของชุมชนและสามารถ
ที่จะพัฒนาให้เจริญก้าวหน้าได้อย่างสมบูรณ์  ซึ่งหมู่บ้านตัวอย่างมีองค์ประกอบดังกล่าวอยู่ในระดับสูง  
จึงทำให้เป็นหมู่บ้านสังคมสมบูรณ์แบบที่ได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและมีโครงการหลายโครงการ  ดังนั้น
ในการพัฒนาสังคมสมบูรณ์แบบต้องประกอบด้วยยุทธศาสตร์  4  อย่างคือ  ยุทธศาสตร์ในการพัฒนา
ศักยภาพคนและสังคม  ยุทธศาสตร์การพัฒนาระบบนิเวศน์และสภาพแวดล้อม  ยุทธศาสตร์การพัฒนา
การมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหาและร่วมพัฒนา  และยุทธศาสตร์ในการบริหารจัดการ
         “ในการจัดการสังคมสมบูรณ์แบบเพื่อนำไปเป็นตัวอย่างแก่หมู่บ้านอื่น  ๆ  นั้น  ต้องอาศัยหน่วยงาน
หรือองค์กรภาครัฐที่จะช่วยผลักดันด้านงบประมาณเพื่อพัฒนาชุมชน  รวมทั้งความพร้อมของผู้นำชุมชนและ
สมาชิกในหมู่บ้านที่มีอุดมการณ์เดียวกัน  มุ่งมั่นพัฒนาท้องถิ่นของตนเอง  เพราะฉะนั้นการจัดการสังคม
สมบูรณ์แบบในจังหวัดชายแดนภาคใต้  จำเป็นต้องอาศัยองค์ประกอบด้านสังคมและวัฒนธรรม  เพื่อสร้าง
ความเป็นเอกภาพและความเข้มแข็งของชุมชน  นอกจากนี้ต้องสร้างความเข้มแข็งทางด้านเศรษฐกิจไป
พร้อมกัน”  รองศาสตราจารย์  ดร. ชุมศักดิ์  อินทรรักษ์  กล่าว

                                                     ************************************