สำนักส่งเสริมและการศึกษาต่อเนื่อง  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  ร่วมกับสำนักงานกองทุน

เพื่อการลงทุนทางสังคม  (SIF)  จัดสัมมนา  “ยุทศาสตร์วัฒนธรรมชุมชน : ปอเนาะแบบดั้งเดิม  เมื่อวันที่  2 – 4  กรกฎาคม  ที่ผ่านมา  

ณ  สำนักงานคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดยะลา  โดยมีนายสมศักดิ์  เหล่าเจริญสุข  รองผู้อำนวยการฝ่ายบริการวิชาการและประกัน

คุณภาพ  สำนักส่งเสริมและการศึกษาต่อเนื่อง  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  เป็นประธานเปิดการสัมมนา

         ผศ. สุวิทย์  บุญช่วย  ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมและการศึกษาต่อเนื่อง  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  กล่าวว่า

ยุทธศาสตร์คือทางเลือกหรือวิถีแห่งปัญญาที่จะนำพาไปสู่ผลลัพธ์สุดท้ายที่พึงประสงค์  ปัญหามากมายเกิดขึ้นในสังคมไทยและสังคมโกล

ซับซ้อนยุ่งเหยิง  จนยากจะค้นหารากที่แท้จริงของปัญหาและสาเหตุ  มีการเปลี่ยนแปลงเป็นพลวัตส่งผลสะเทือนทั้งระบบ : ตนเอง  ครอบครัว  

หมู่บ้าน  ประเทศ  โลก  มีผลเชื่อมโยงให้เกิดปรากฏการณ์  “ยิ่งแก้ยิ่งยุ่ง”  หรือ  “โศกนาฏกรรมร่วม”  ที่สูญสิ้นทุกสิ่งมากมาย  แต่ปราศจาก

ผลลัพธ์ที่น่าพึงพอใจและยิ่งสืบค้นก็ยากที่จะพบเจอแนวทางแก้ไขเชิงรูปธรรมคุณภาพชีวิตประชาชนไทย  นับวันจะถดถอยทั้งที่มีฐานรากที่

มั่นคงของทรัพยากรอย่างยิ่งในอดีตกาล  คุณค่าศาสนาวัฒนธรรมชุมชนและวิถีดีงามหลากหลายถูกละเลยมองข้าม  ในบางกรณีด้วยข้อจำกัด

บางประการทำให้การกำหนดนโยบาย  แผนงาน  โครงการกิจกรรมของรัฐและนักพัฒนาเป็นไปในลักษณะต่างคนต่างทำ  แยกส่วนและไม่สอดคล้อง

กับบริบทหรือสภาวะเดิมของสังคม

         พื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้  เป็นพื้นที่มีอัตลักษณะเฉพาะความหลากหลายทางวัฒนธรรมพุทธ – อิสลาม  ในอดีตมีความงดงาม  

ทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์  มีทุนทางสังคมด้านภาษา  ศาสนา  วัฒนธรรมที่เชื่อมโยงการจัดการสวัสดิการชุมชนแบบพึ่งตนเอง  ทว่าความ

เปลี่ยนแปลงเป็นพลวัตของกระแสโลก  ทำให้เกิดภาวะปัญหายากมากขึ้นทุกขณะ  อาทิ  ปัญหายาเสพติด  ปัญหาการจัดการทรัพยากร  การศึกษา

ดั้งเดิมที่มีคุณค่าไม่ได้รับการฟื้นฟู  ความยากจน  การขัดแย้งผลประโยชน์  นโยบายรัฐบางประการไม่เหมาะสม  ประชาชนมีสุขภาพอ่อนแอ  

ขาดทักษะการจัดการแบบพึ่งตนเอง  มีภาพลักษณ์ความไม่สงบ : ระเบิด  เสียงปืน  ก่อการร้ายชายแดนใต้  ฯลฯ  ทั้งนี้ในมิติความร่วมมือกอบกู้

วิกฤติชาติ  มีปรากฏการณ์ของการทำงานชุมชนเข้มแข็ง  ประชาสังคม  และความพยายามหาทางออกแก้วิกฤติชายแดนใต้อย่างต่อเนื่องของภาค

ส่วนต่าง  ๆ  แต่การประสานความร่วมมือยังอยู่ในช่วงระยะเปลี่ยนแปลงของสังคมสู่พัฒนาการที่ยั่งยืนในอนาคต  ผลจากการทำงานร่วมกัน

หลายฝ่ายในหลายประเด็นพบว่า  จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีกระบวนการพัฒนาที่ตระหนักถึงคุณค่าศาสนา  วิถีวัฒนธรรมชุมชน  เพื่อใช้เป็น

ยุทธศาสตร์การฟื้นสังคมใหม่ให้พึ่งตนเองได้ในระยะยาว

         “ปอเนาะแบบดั้งเดิม”  เป็นหนึ่งในสถาบันหลักคู่กับสังคมชายแดนใต้มาช้านาน  เป็นสถาบันจริยธรรม  มีความพร้อมทั้งมิติทาง

ศาสนาและวิถีชีวิตที่สมบูรณ์แบบ  เป็นศูนย์การเรียนรู้วัฒนธรรมชุมชน  เป็นที่สนใจของทั้งพี่น้องชาวไทยพุทธ – มุสลิม – คริสต์  ในฐานะ

หนึ่งในมรดกทางวัฒนธรรมที่สำคัญยิ่งของชายแดนใต้  ซึ่งหลายฝ่ายมีความสนใจสืบค้นคุณค่าความเป็นจริง  หาแนวทางการแก้ไขวิกฤติ

ของสังคมท้องถิ่นที่เต็มไปด้วยปัญหานานับประการ  เพื่อนำไปสู่มิติหนึ่งของการกำหนดยุทธศาสตร์วัฒนธรรมชุมชนร่วมกัน  “ชุมชนเอื้ออาทร

สมานฉันท์”  จึงได้จัดสัมมนาปฏิบัติการ  “ยุทธศาสตร์วัฒนธรรมชุมชน : ปอเนาะแบบดั้งเดิม”  เมื่อวันที่  2 – 4  กรกฎาคม  ที่ผ่านมา  ณ  สำนักงาน

คณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดยะลา  โดยมีผู้นำศาสนา  ผู้นำท้องถิ่น  ปราชญ์ชุมชน  นักวิชาการ  นักพัฒนาทั้งภาครัฐและเอกชนและประชา

สังคมในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้และส่วนภูมิภาค

         ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมและการศึกษาต่อเนื่อง  มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์  วิทยาเขตปัตตานี  กล่าวอีกว่าการจัดสัมมนา

ดังกล่าวเป็นโครงการต่อเนื่องจากการสัมมนาปฏิบัติการเรื่องบทบาทผู้นำศาสนายุคปฏิรูปสังคมไทย  เมื่อวันที่  20 – 23  กรกฎาคม  2544  ซึ่ง

ผู้นำศาสนาและผู้เกี่ยวข้องมีความต้องการพัฒนาสู่สันติสุขชายแดนใต้  รวมทั้งสอดคล้องกับพัฒนาการทำงานขององค์กรหลากหลายในพื้นที่

จังหวัดชายแดนภาคใต้ที่ต้องการแก้ปัญหาจากฐากรากโดยคำนึงถึงคุณค่าวัฒนธรรมชุมชน  ประกอบกับเป็นการสัมมนาเพื่อนำเสนอเป็น

ข้อมูลผลักดันเชิงนโยบาย  เชิงบริหาร  และนำไปสู่การปฏิบัติขององค์กรพัฒนาหลากหลายในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้



                                                                                                     ***********************************